تأثیر متیل‌ جاسمونات و اسید سالیسیلیک بر صفات مورفولوژیکی و رنگدانه‌های درونی کالوس کنگر فرنگی

کنگر فرنگی از جمله گیاهان دارویی است که تولید مواد ثانویۀ آن از طریق کشت بافت به‌سرعت در حال گسترش است. تحقیق حاضر با هدف مطالعۀ چگونگی رشد کالوس و توانایی زنده‌مانی آن در شرایط درون‌شیشه‌ای تحت تیمار اسید سالیسیلیک (SA) و متیل‌جاسمونات (MJ) انجام گرفت. به این منظور، کالوس‌های کنگر فرنگی در محیط کشت جامد MS با اسید سالیسیلیک و متیل‌جاسمونات با غلظت‌های صفر، 25، 50، 100 و 200 میکرومولار به‌صورت جداگانه تیمار شدند. نتایج نشان داد که اسید سالیسیلیک سبب کاهش وزن تر و افزایش وزن خشک کالوس شد. همچنین با اعمال تیمار متیل‌جاسمونات تفاوت معناداری در مقدار وزن تر مشاهده نشد ولی با افزایش غلظت از مقدار وزن خشک کالوس‌ها کاسته شد. تغییرات رنگدانه‌های درونی کالوس نشان داد که در هر دو تیمار اسید سالیسیلیک و متیل‌جاسمونات با افزایش غلظت ترکیبات از صفر تا 200 میکرومولار به‌ترتیب از مقدار کلروفیل کاسته و به مقدار کاروتنوئید افزوده شد. با اینکه اسید سالیسیلیک و متیل جاسمونات به‌عنوان محرک سبب افزایش تولید متابولیت ثانویة کالوس می‏شوند، سطح قابل دسترس آنها در محیط، قدرت زنده‌مانی کالوس را تحت تأثیر قرار می‌دهد و با افزایش این ترکیبات، رشد سلولی کاهش می‏یابد.